Кыргызтанда китепканаларда эчак сатыла баштаган залкар жазуучубуз Чынгыз Айтматовтун “Тоолор Кулаганда” романынын электрондук версиясын интернеттен түшүрүп окусаңыз болот. Роман ЖА журналынын 1-2-3 жана 4-санында жарыяланган. Кыргызстанда эместер үчүн оңой ыкма.
“Тоолор Кулаганда” Айтматовтун кыргызчага которулган чыгармасы, өтө кызыгуу менен, кунт менен окула турган роман. Айтматовтун тоодой бай, арашандай кең, айтып бүткүс сөз усталыгына маашыр болуп, романды окуп атканда улуу устаттын адабий өнөрүнөн чөлмөктөп, кана кана ичесиң... Бир тоо барсынын аңын пайлап жаткандагы корбезин усталык менен баяндоо, же кыргыздын кыз куумай оюнунун маңызын кошо аны бирдагы кайталангыз түрдө сүрөттөө баары эле жазуучуга жанада романчыга насип болбосо керек.
Чыгармада СССР дин кулашынан кийинки элдин пейлинин, жашоо тиричилигинин, руханий жакырчылыкка дуушар болуусун усталык менен чагылдырып, бүтүн ушу аргументтердин экологияга болгон коркунучтуу таасирин айтып кетет. Дүнүйө тарып, глобалдашуу деген нерсе жайылып, жер кичирейе баштаган учурда, адам баласы не кыларын билбей, амал таппай, анан эзелтен дос болуп, жар катары караан болуп келген жаратылыш деген бир бооруну заматта сатып ийерин, өз башына мүшкүл түшкөн учурда көзүнө кара кирип, канжарды ошо бир боорунун жүрөгүнө ныктап туруп, өз пайдасын ойлоп кетээрин көрөбүз. Ушу жаман пейил кишинин өзүнө жана чөйрөсүнө эле эмес, бүтүндөй мекенине зыян келтирээрин уста калем жазып өтөт.
Сүйүүнүн күчүн махабаттын камырына айлындырып, аны майын чыгара ийлеп, анан романдын эң назик жерине токочтон жүрөк жасап коюш айтматовко гана ылайык, биздин улуу жазуучубуз гана таандык болсо керек. Болбосо, жаратылышка жана кишинин ага болгон мамилесине басынч жасалган чыгармада сүйүүнү айтпай койсо деле, бирөө чыгып “чыгармада эмне үчүн сүйүү жок?” дебесе керек.
Комментариев нет:
Отправить комментарий